زمینه و هدف : بیشترین علت غیبت از مدرسه و از دلایل اصلی مراجعه کودکان به اورژانس ها و بستری شدن در بیمارستان آسم می باشد. این بیماری عوارض زیادی بر ابعاد جسمی، ذهنی، رشد اجتماعی و تکامل کودکان بر جای می گذارد و هزینه اقتصادی ناشی از بیماریزایی آن بالاست. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش برنامه خودمراقبتی بر کیفیت زندگی کودکان سن مدرسه مبتلا به آسم انجام شده است.
 روش اجرا : در این مطالعه نیمه تجربی ۸۸ کودک سن مدرسه مبتلا به آسم به صورت نمونه گیری تصادفی بلوک شش تایی در دو گروه مداخله (۴۴ نفر) و کنترل (۴۴ نفر) وارد مطالعه شدند. ابتدا کیفیت زندگی کودکان در دو گروه با پرسشنامه PAQLQ اندازه گیری شد. سپس آموزش برنامه خود مراقبتی شامل آشنایی با بیماری، نحوه استفاده از دارو ها، فعالیت و ورزش و غیره طی ۴ تا ۵ جلسه ۴۵-۳۰ دقیقه ای برای کودکان در گروه آموزش اجرا شد. در گروه کنترل هیچ مداخله ای انجام نشده و مراقبت روتین بیمارستان انجام شد. . بلافاصله و ۸ هفته بعد از مداخله مجددا" پرسشنامه مذکور تکمیل شد.
 نتایج : بین نمره ی کیفیت زندگی کودکان در دو گروه تفاوت های آماری معناداری وجود دارد. به طوری که در گروه آموزش از ۶,۲ ±۴۸.۶ به ۵.۶± ۵۷.۹(p=۰.۰۰) رسیده است. در حالی که در گروه کنترل تفاوتی ه از نظر آماری دیده نشد .
 بحث و نتیجه گیری : مداخلات آموزشی و ارتقاء توان خودمراقبتی در کودکان مبتلا به آسم موجب افزایش کیفیت زندگی آنان می شود. بنابراین با توجه به شیوع بالای این بیماری و بار اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن می توان در برنامه ریزی برای این گروه سنی آموزش خودمراقبتی جهت بهبود عملکرد و تقویت حس خودکنترلی مورد توجه قرار گیرد.
 واژگان کلیدی : آسم، خودمراقبتی، کودکان سن مدرسه، کیفیت زندگی

مقدمه: خودکارآمدی اعتقاد شخص بر توانایی اش برای رسیدن به نتایج مورد انتظار است. اندازه گیری خودکار آمدی می تواند پیش بینی کننده قصد و نیت فرد برای تغییر رفتار باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین نمره خودکارآمدی عمومی و خودکارآمدی وابسته به بیماری نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور و ارتباط آن با برخی مشخصات فردی نوجوانان، در بندرعباس انجام شده است.
روش: این مطالعه توصیفی و از نوع مقطعی بود که در سال ۱۳۹۳ در شهر بندرعباس انجام شد. نمونه مورد مطالعه را ۷۰ نفر از نوجوانان دختر و پسر مبتلا به تالاسمی ماژور با رده سنی ۱۲ تا ۱۸ سال تشکیل می دادند. جهت گرد آوری داده ها از پرسشنامه جمعیت شناختی، پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی عمومی(GSE-۱۰) و مقیاس خودکارآمدی سیکل سل(SCSES) استفاده شد.
یافته ها: با استفاده از آزمون ANOVA هیچ ارتباطی بین سن و تعداد تزریق در ماه با نمره خودکارآمدی عمومی و نمره خودکارآمدی وابسته به بیماری یافت نشد. آزمون تی مستقل ارتباط معنا داری را بین نمره خودکارآمدی عمومی نوجوانان با جنس نشان داد(p=۰/۰۱) اما بین نمره خودکارآمدی وابسته به بیماری و جنس این ارتباط معنا دار نبود(p=۰/۰۸). همچنین آزمون ANOVA ارتباط معنا داری را بین نمره خودکارآمدی وابسته به بیماری و میزان تحصیلات نشان داد(p=۰/۰۱) اما بین نمره خودکارآمدی عمومی و سطح تحصیلات ارتباطی دیده نشد(p=۰/۱۴۸).
نتیجه گیری: از آنجایی که میانگین نمره خودکارآمدی نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور پائین می باشد، لزوم توجه بیشتر به تقویت خودکارآمدی با استفاده از تجارب متخصصین و مشاوران در این زمینه بخصوص برای پسران ضروری است. انجام مطالعات مداخله ای و بررسی میزان اثرگذاری آن بر روی خودکارآمدی نوجوانان پیشنهاد می شود.