مهدی عبداله زاده رافی، هانیه محمدی، معصومه محمدی، محدثه رفیعی بلداجی،
دوره ۸، شماره ۳ - ( بهار ۱۴۰۱ )
چکیده
مقدمه: با توجه به پیامدهای منفی زیادی که با افسردگی نوجوانان همراه است، پژوهشگران تلاش می‌کنند درک بهتری از عوامل دخیل در ایجاد و تشدید نشانه‌های این اختلال، حاصل کنند. هدف پژوهش تعیین ارتباط «انعطاف‌پذیری روان‌شناختی مادر در فرزندپروری» با افسردگی نوجوان پس از کنترل آماری اثر افسردگی مادر بود.
روش : برای بررسی این هدف، از روش توصیفی-همبستگی استفاده شد. جامعه پژوهش را دانش آموزان متوسطه اول شهرهای تهران، بولداجی و همدان و مادر آنها در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ تشکیل داده بود. به‌صورت تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای، ۴۳۲ نوجوان-مادر انتخاب شدند. شروط ورود به مطالعه عبارت بودند از زندگی با هردو والد و باسواد بودن مادر (حداقل پنجم ابتدایی). نوجوان مقیم مراکز تحت نظارت بهزیستی (بی‌سرپرست با بدسرپرست) از مطالعه کنار گذاشته شدند. با استفاده از پرسشنامه‌های انعطاف‌پذیری روان‌شناختی در فرزندپروری، پرسشنامۀ افسردگی، اضطراب و استرس و پرسشنامه خودگزارش‌دهی نوجوان داده‌ها گردآوری شدند.
نتایج : رابطه آماری مثبت معناداری بین افسردگی نوجوان و افسردگی مادر وجود دارد (۰/۰۰۱ p=). همچنین، «انعطاف‌پذیری روان‌شناختی مادر در فرزندپروری» رابطه آماری منفی معناداری با افسردگی نوجوان داشت (۰/۰۰۱ p=). همچنین، پس از کنترل آماری اثر افسردگی مادر، «انعطاف‌پذیری روان‌شناختی مادر در فرزندپروری» قادر است به‌طور معناداری افسردگی نوجوانان را پیش‌بینی کند (۰/۰۰۱ p=).
نتیجه‌گیری: انعطاف‌پذیری روان‌شناختی بیشتر در فرزندپروری باعث می‌شود مادر بیشتر درگیر شیوه‌های فرزندپروری مثبت شود و شیوه‌های فرزندپروری مثبت با افسردگی کمتر فرزندان همراه است.
