دانشیار رشته مدیریت آموزشی، گروه آموزشی مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران ، rahimiyan@atu.ac.ir
چکیده: (3234 مشاهده)
مقدمه: خلاقیت در بالاترین سطح فعالیتهای شناختی انسان است که در فکر، اندیشه، قلم، رفتار و عمل انسان جلوه پیدا می کند. رهبری خلاق ریشه در رهبری تحولی دارد و منظور از آن گسترش و بسط ظرفیت‌ها و تواناییهای فردی است که در نقش‌ها یا فرآیندهای رهبری کارآمد باشند و افراد را قادر سازند به طور پربازده با یکدیگر کار کنند. پژوهش حاضر با هدف «مروری بر منابع علمی در مورد رهبری خلاق آموزشی و بررسی تأثیر آن در رشد کودکان و نوجوانان » صورت گرفت. روش: مقاله حاضر به صورت مروری بر متون و با استفاده ازمطالعات کتابخانه‌ای و اینترنتی در سال 1397انجام شد، کلیدواژه‌های خلاقیت، رهبری و مدیریت، نوآوری سازمانی، مدارس، آموزش و پرورش، و کودکان و نوجوانان به صورت فارسی و انگلیسی در پایگاه داده‌های معتبر از جمله ,Noormags, Magiran , Science Direct, Database Information ScientificوGoogle Scholar و مطالعات کتابخانه‌ای در کتب علمی منتشرشده استفاده شد. یافته ها: با در نظر همه تعاریف رهبری، در چند ویژگی باهم مشترکند که عبارتند از: رهبری یک فرآیند هدفمند و مبتنی بر ارزش و آرمان است و وابسته به وجود گروه، به عبارتی رهبری هنر نفوذ در زیردستان و وابسته به زمینه است. عملکرد خلاقانه زمانی بروز میکند که افراد انگیزش بالایی دارند و درباره عقاید خود اشتیاق دارند و از سائق درونی بالایی برخوردارند. عموماً سه دسته رهبران آموزشی خلاق معرفی شده‌اند: رهبرانی که پارادایم‌ها و الگوهای موجود را می‌پذیرند؛ رهبرانی که پارادایم‌های موجود را نفی می‌کنند؛ و رهبرانی که پارادایم‌های موجود را ترکیب می‌کنند. نتیجه گیری: نوآوری یکی از مهمترین مشخصههایی است که در پرورش رهبری خلاق مورد تاکید قرار میگیرد. به طور کلی چهار توانمندی اصلی در رهبری خلاق عبارت از خودآگاهی، چابکی و مهارت یادگیری، تاثیر گذاری و مهارت های ارتباطی هستند. رهبری که خود خلاق باشد و افراد خلاق را درک نمایند، قادر است برای هدایت خلاقیت فرایند کار خلاق را درک کند و می داند چگونه افراد خلاق را برگزیند، قادر به تحریک رفتار خلاق آنان است و در نتیجه فضای لازم و مطلوب جهت پرورش خلاقیت در کودکان و نوجوانان را فراهم میآورد.
