استادیار، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه خاتم، تهران، ایران ، a.khodabakhshid@khatam.ac.ir
چکیده: (5356 مشاهده)
مقدمه: علت عمده گرایش نوجوانان و جوانان به مصرف مواد مخدر عدم کنترل مهارت های هیجانی است. مطالعات گذشته نشان می دهند که دو الگوی درمانی شفقت به خود متمرکز بر ذهن آگاهی و دلبستگی محور به دلیل افزایش حس خودپذیری و توانایی بخشایش گری در افراد به ناراحتی هیجانی کمتری در آنها منجر می شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی الگوی شفقت به خود متمرکز بر ذهن آگاهی و درمان دلبستگی محور بر احساس شرم نوجوانان پسر با گرایش به اعتیاد انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان پسر مقطع دبیرستان شهرستان ازنا که در سال 1398 مشغول به تحصیل بودند است.نمونه گیری به شیوه تصادفی خوشه ای انجام شد. در نهایت 45 دانش آموز برای پژوهش انتخاب شدند. سه گروه 15 نفره به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و دیگری در گروه کنترل گنجانده شدند.ابزار جمع آوری داده ها مقیاس آمادگی به اعتیاد وید و بوچر (1992) و پرسشنامه احساس شرم، کوهن، وولف، پنتر و اینسکو (2011) بودند. گروه آزمون طی 8 و 6 جلسه به ترتیب تحت درمان شفقت به خود متمرکز بر ذهن آگاهی و درمان دلبستگی محور قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان می دهد که بین اثربخشی درمان شفقت به خود متمرکز بر ذهن آگاهی و درمان دلبستگی محور بر احساس شرم نوجوانان پسر با آمادگی به اعتیاد در گروه های آزمون و کنترل تفاوت معنی داری وجود داشت (0/001>p، 41/38f=). نتیجه گیری: درمانشفقت به خود متمرکز بر ذهن آگاهی و درمان دلبستگی محور می تواننددرکاهشاحساس شرم نوجوانان با گرایش به اعتیاد مؤثرباشند. این دو الگو می تواند به متخصصان سلامت روان کمک کند تا با آگاهی از اثربخشی این دو الگو در درمان و مشاوره خود از طریق آنها به کاهش احساس شرم نوجوانان کمک کنند.
