مقدمه: اضطراب یکی از مشکلات همراه کودکان آسپرگر است. بار روانی حاصل از داشتن کودک مبتلا به آسپرگر بر مراقبان آن ها نیز تأثیر می گذارد و زندگی با یک عضو بیمار تجربه ی تلخی برای سایر اعضای خانواده ایجاد می کند. پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی بازی درمانی فلورتایم بر کاهش اضطراب کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر و بار روانی مادران آن ها پرداخته است.
روش: روش پژوهش حاضر یک مطالعه ی مورد منفرد از مدل AB می باشد. جامعه آماری پژوهش تمامی کودکان پسر ۱۱- ۸ ساله مبتلا به اختلال آسپرگر و مادران این کودکان در شهر تهران و در سال ۹۶-۱۳۹۵ هستند، که به مرکز اتیسم آیین خورشید مراجعه کرده بودند و ۳ کودک که نمرات مشابه تری در پرسش نامه غربالگری طیف اتیسم با عملکرد بالا داشتند، به روش نمونه گیری در دسترس و هدفمند انتخاب شدند. اجرای مداخله ۱۲ جلسه ی ۹۰ دقیقه ای به مدت ۳ ماه انجام گرفت و مرحله ی پیگیری نیز سه ماه پس از پایان درمان دنبال شد. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش پرسش نامه غربالگری طیف اتیسم با عملکرد بالا، پرسش نامه اضطراب اسپنس و مقیاس بار روانی بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل نموداری، درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا استفاده شد.
یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر، در متغیر اضطراب، نسبت به خط پایه در نمرات تغییر و بهبودی نشان دادند. درصد بهبودی کلی آن ها در متغیر اضطراب ۵۰,۵ درصد محاسبه شد و نمرات شاخص تغییر پایا برای هر سه کودک بیشتر از ۱/۹۶ به دست آمد. بنابراین بازی درمانی فلورتایم بر کاهش اضطراب کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر از نظر بالینی و آماری معنادار است. هم چنین نتایج آزمون پیگیری نشان داد که اثرات مداخله بعد از گذشت یک ماه از اجرای آخرین جلسه ی بازی درمانی، هم چنان ادامه داشته است. نتایج به دست آمده از درصد بهبودی (۲۴/۶درصد)، در مورد بار روانی مادران این کودکان بعد از اجرای مداخله و آزمون پیگیری حاکی از کاهش بار روانی مادران بود، اما این مقدار از نظر بالینی معنادار نبود.
نتیجه گیری: بازی درمانی فلورتایم بر کاهش اضطراب کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر مؤثر بوده است، از این رو این نوع بازی درمانی می تواند به عنوان یکی از مداخله های درمانی جهت بهبود اضطراب در کودکان مبتلا به اختلال آسپرگر و کاهش فشارها و مشکلات روانی مادران آن ها در مراکز و کلینیک های اتیسم مورد استفاده قرار گیرد.
